1. Inleiding

De Stichting Individuele Verzekeringsaanspraken SJOA is voortgekomen uit de overeenkomst die in november 1999 gesloten werd tussen het Centraal Joods Overleg Externe Belangen (CJO) en het Verbond van Verzekeraars (Verbond).

Een onderdeel van de overeenkomst bestond uit het door het Verbond ter beschikking stellen van een bedrag van 20 miljoen gulden (ca. € 9 miljoen), bestemd voor individuele uitkeringen aan rechthebbenden op grond van na de Tweede Wereldoorlog niet uitgekeerde levensverzekeringspolissen.

De Stichting Individuele Verzekeringsaanspraken SJOA werd belast met het onderzoek naar en het uitkeren van deze niet uitgekeerde polissen. De Stichting zal tot 1 januari 2010 aanvragen in behandeling nemen.

Vanaf 2000 is de Stichting actief met het behandelen van aanvragen. In dat jaar werd tevens een lijst met informatie over ca. 750 niet uitgekeerde polissen op het internet gepubliceerd. Eind 2004 is deze lijst uitgebreid met 1369 namen.

Het secretariaat van de Stichting doet onderzoek naar levensverzekeringspolissen waarvan polisgegevens bekend zijn. Het resultaat van dit onderzoek gaat in de vorm van een notitie naar het bestuur, dat een beslissing neemt over het toewijzen van eventuele betalingen aan rechthebbenden.

Verder stuurt de Stichting, indien polisgegevens ontbreken, namenlijsten naar alle relevante, bij het Verbond aangesloten verzekeringsmaatschappijen. De maatschappijen doen onderzoek in hun archieven, voor zover nog aanwezig, en rapporteren hun bevindingen aan de Stichting.

Het eerste jaar van de Stichting kenmerkte zich door een grote hoeveelheid binnenkomende aanvragen, zeker na publicatie van de eerste internetlijst. Het secretariaat was destijds niet berekend op deze hoeveelheid aanvragen. De daaropvolgende jaren kenmerkten zich door uitbreiding en herstructurering van het secretariaat. Het aantal arbeidsplaatsen verzesvoudigde en er kwamen duidelijke procedures voor het behandelen van de aanvragen.

Het aantal aanvragen bleef in de jaren 2001 tot 2004 op een hoog niveau, ruim boven de 2000 per jaar. In 2004/2005 is het aantal aanvragen gedaald naar gemiddeld 1.500.

Voor het eerst werden er in 2004 meer aanvragen afgehandeld dan er binnenkwamen. In de eerste jaren werd prioriteit gegeven aan de meest kansrijke en daardoor de meest arbeidsintensieve aanvragen.

De publicatie van nieuwe namen op het internet in december 2004 heeft in 2005 geleid tot een toename van het aantal aanvragen dat betrekking had op deze lijst. In 2006 zijn de laatste ICHEIC aanvragen ontvangen. (Zie paragraaf 7)

In 2006 en 2007 is het aantal aanvragen sterk afgenomen tot een niveau van 400 -500 per jaar.

Vanaf 2001 is er sprake van een toename van het aantal uitkeringen en de totaal uitgekeerde bedragen per jaar.

2. Bestuur

Het bestuur bestaat uit:

mr. E.J. Numann, voorzitter
mr. P. Neleman, secretaris
mr. J. de Ruiter, penningmeester

Het bestuur is in 2007 zeven (2006: zeven) keer in vergadering bijeengekomen, waarbij onder andere 209 (2006: 240) notities, inzake 489 (2006: 531) polissen, zijn besproken.

Bezwaarcommissie

De bezwaarcommissie bestaat uit:

mr. H.L.J. Roelvink, voorzitter
mr. A.S. van Leeuwen, lid
mr. F.N. Meijer, lid
mr. M.A. Pach, lid

De heer W.Th.M. van der Velden is secretaris van de bezwaarcommissie, drs. M.M.H. Timmermans plaatsvervangend secretaris.

De bezwaarcommissie heeft in 2007 vijfmaal (2006: vijfmaal) vergaderd.

In 2007 zijn vijf (2006: zeven) bezwaarschriften ingediend, die alle werden afgehandeld. Ook zijn er drie lopende bezwaarschriften uit 2006 afgehandeld. Van deze in totaal acht bezwaarschriften zijn er zes afgewezen en twee toegewezen.

Secretariaat

Voor de werkzaamheden van de Stichting is in 2000 een secretariaat opgericht.

Het secretariaat bestond in 2007 uit zes medewerkers:

H.T.C.J. (Henk) van der Well, directeur
J.T.H.M. (Josée) Groenewegen, stafmedewerker
J.M. (Matthijs) Bas, onderzoeker
mr. D.R.W. (David) Reijerse, onderzoeker
drs. J.A. (Jos) Schaffers, onderzoeker
drs. M.M.H. (Matthijs) Timmermans, onderzoeker

Jos Schaffers is per 1 maart 2007 vertrokken.

De personele bezetting bedroeg over het hele jaar gemiddeld 4,1 f.t.e. (2006 4,7 f.t.e.).

De kosten van de Stichting worden gedragen door de leden van het Verbond die historisch gezien bij deze problematiek betrokken zijn.

5. Aanvragen

In 2007 zijn 435 (2006: 510) aanvragen ontvangen, gemiddeld 36 per maand.

In totaal zijn er – tot ultimo 2007 – 15.622 aanvragen ingediend.

In bovenstaande grafiek zijn de cijfers voor 2004 en 2005 aangepast. Ultimo 2004 bestond er nog een achterstand met betrekking tot het opnemen van ICHEIC aanvragen in de reguliere administratie. Er moesten nog ca. 200 ICHEIC aanvragen geregistreerd worden. Deze registratie heeft begin 2005 plaatsgevonden.

Ervan uitgaande dat ca. 200 ICHEIC aanvragen ongeveer 500 reguliere aanvragen zijn, kan aangenomen worden dat het aantal aanvragen voor 2004 – 1.408 (i.p.v. 882) bedroeg en voor 2005 – 1.608 (i.p.v. 2134).

De aanvragen zijn in te delen in drie categorieën:

aanvragen die betrekking hebben op een naam van de internetlijst (10% – 2006: 9%);
aanvragen met gegevens over polis en/of verzekeringsmaatschappij (9% – 2006: 9%);
aanvragen zonder informatie over polis of verzekeringsmaatschappij (81% – 2006: 82%).

Van de ontvangen aanvragen in 2007 is de verdeling:

2007 2006 2005

Categorie 1: 151 (35%) 162 (32%) 474 (22%)
Categorie 2: 58 (13%) 125 (24%) 212 (10%)
Categorie 3: 226 (52%) 223 (44%) 1.448 (68%)

Na de publicatie van 1.369 nieuwe namen op de internetlijst in december 2004 is het percentage aanvragen van categorie 1 aanzienlijk toegenomen.

Gedurende 2007 is prioriteit gegeven aan de afhandeling van de aanvragen in de categorieën 1 en 3.

Van categorie 1 is het percentage afgehandelde aanvragen in 2007 gestegen van 67% naar 75%.

Van categorie 2 is het percentage afgehandelde aanvragen in 2007 gestegen van 86% naar 90%.

Van categorie 3 is het percentage afgehandelde aanvragen in 2007 gestegen van 67% naar 78%.

In 2007 zijn er 1.859 (2006: 2.022) aanvragen afgehandeld wat het totaal brengt op 12.285 (2006: 10.426) afgehandelde aanvragen, zijnde 79% (2006: 69%) van het totaal.

Het gehele beeld van het aantal aanvragen ten opzichte van de afgehandelde aanvragen, met correctie van het aantal aanvragen in 2004 en 2005, ziet er als volgt uit.

Er zijn in 2007 vijf (2006: acht) lijsten met in totaal 533 (2006: 1.131) namen naar de verzekeringsmaatschappijen verzonden voor onderzoek.

De aanvragen, afkomstig van 3.136 aanvragers, zijn voornamelijk afkomstig uit Nederland 58% (2006: 57%), maar ook uit Israël 17% (2005: 18%), en de Verenigde Staten 13% (2005: 13%). Deze percentages zijn vrij stabiel.

6. Uitkeringen

In 2007 zijn er in totaal 118 (2006: 144) polissen uitgekeerd aan 798 (2006: 1.309) rechthebbenden voor een bedrag van € 803.850,- (2006: € 855.935,-).

In totaal waren er – ultimo 2007 – 960 polissen uitgekeerd aan 6.275 rechthebbenden.

De hoogte van de uitkeringen per persoon in 2007 was als volgt:

<tableborder=”1″ cellpadding=”0″ cellspacing=”0″ style=”font-family: Arial; color: rgb(0, 0, 0); font-size: medium; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; letter-spacing: normal; line-height: normal; orphans: auto; text-align: start; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 1; word-spacing: 0px; -webkit-text-stroke-width: 0px;”>

Hoogte Uitkering

Aantal

Onder € 1.000,-

709

€ 1.000,- tot € 5.000,-

€ 5.000,- tot € 10.000,-

€ 10.000,- tot €. 20.000,-

€ 20.000,- tot € 30.000,-

Boven € 30.000,-

De hoogste uitkering bedroeg € 125.465,-. De gemiddelde uitkering bedroeg € 1.006,- (2006: € 654,-).

In totaal is er – ultimo 2007 – een bedrag van € 4.927.493,- uitgekeerd.

Met betrekking tot het aandeel van de huidige verzekeringsmaatschappijen in het aantal uitgekeerde polissen en bedragen kan het volgende gezegd worden.

De zeven meest betrokken verzekeringsmaatschappijen met hun belangrijkste rechtsvoorgangers zijn:

AEGON

Algemeene Friesche Levensverzekering-Maatschappij
Eerste Nederlandsche Verzekering-Maatschappij op het leven, tegen invaliditeit en ongelukken
De Olveh van 1879
N.V. Levensverzekering-Maatschappij Nillmij van 1859

Delta Lloyd

Hollandsche Sociëteit van Levensverzekeringen N.V.
Amsterdamsche Maatschappij van Levensverzekering (Amstleven)
Nationaal Spaarfonds

Fortis ASR

Utrechtse Levensverzekering Maatschappij N.V
Hollandsche Algemeene Verzekerings-Bank (HAV Bank)
Gresham Life Assurance Society Ltd.
Rotterdamsche Onderlinge Maatschappij van Levensverzekeringen

Generali

De Nederlanden van 1870

De Goudse

De Oude Haagsche van 1836
De Nederlandsche Spaarkas

Nationale-Nederlanden

Nationale Levensverzekering-Bank
De Nederlanden van 1845
Rotterdamsche Verzekering Sociëteiten (RVS)

SNS Reaal

De Centrale Arbeiders Verzekerings- en Depositobank (waarin opgegaan de Nederlandsche Handelsreizigers Vereeniging N.V. = NHRV)
Zürich Leven

SNS Reaal, die verantwoordelijk was voor 600 ‘Centrale’ polissen op de in 2000 gepubliceerde internetlijst, heeft nog steeds het grootste aandeel in het aantal uitgekeerde polissen, maar ziet dat percentage teruglopen van 40% in 2005 tot 34% in 2006 en 32% in 2007.

Fortis ASR, die verantwoordelijk was voor ca. 950, voornamelijk ‘HAV Bank’, polissen op de in 2004 gepubliceerde internetlijst, ziet het percentage oplopen van 16% in 2005 tot 23% in 2006 en 28% in 2007.
Met betrekking tot de uitgekeerde bedragen zien wij dat Nationale-Nederlanden het grootste percentage voor haar rekening neemt, namelijk 45% (2006: 48%). De uitgekeerde polissen waren voornamelijk grotere kapitaalverzekeringen.

7. ICHEIC/VS

In 1998 werd de International Commission on Holocaust Era Insurance Claims (ICHEIC), ook wel naar haar voorzitter de Commissie-Eagleburger genoemd, opgericht. Deze commissie bestond uit toezichthouders uit de Verenigde Staten op het gebied van verzekeringen, vertegenwoordigers van Israël en Joodse organisaties, en verzekeringsmaatschappijen. Het Verbond van Verzekeraars was ook lid van ICHEIC.

De Stichting heeft in 2001 een overeenkomst met de ICHEIC gesloten, waarbij afgesproken werd dat de Stichting alle ICHEIC aanvragen, betrekking hebbend op Nederlandse maatschappijen, in behandeling zou nemen en eventueel zou uitkeren volgens de in de overeenkomst tussen CJO en Verbond afgesproken rentefactoren.

Tot en met 31 december 2003 konden aanvragen bij ICHEIC worden ingediend en de aanvraagformulieren konden tot eind maart 2004 worden ingeleverd. Velen hebben hiervan gebruik gemaakt en in de loop van 2004 zijn er bij de Stichting bijna 600 aanvragen binnengekomen.

Het registreren van deze aanvragen bleek zeer arbeidsintensief te zijn omdat de geleverde namen en data vaak incorrect, verkeerd gespeld en/of onvolledig waren. Soms was het verband met Nederland onduidelijk. Iedere ICHEIC aanvraag kon maximaal drie verschillende namen bevatten (verzekeringnemer, verzekerde en begunstigde). Voordat deze aanvragen in de reguliere registratie werden opgenomen, werden er aparte dossiers aangemaakt en werden de persoonsgegevens gecontroleerd en zonodig aangevuld.

Ultimo 2004 moesten nog ca. 200 ICHEIC aanvragen geregistreerd worden. De achterstand in de registratie is begin 2005 weggewerkt.
In 2006 zijn de laatste elf ICHEIC aanvragen ontvangen. Deze aanvragen waren het resultaat van een vergelijking van de registratie van de Stichting met die van de ICHEIC, waaruit bleek dat deze aanvragen niet bij de Stichting bekend waren.

In totaal zijn er 1.756 ICHEIC aanvragen ontvangen, waarvan 95% ongedocumenteerd was. Deze aanvragen zijn – ultimo 2007 – alle afgehandeld.

In 2007 zijn er 20 (2006: 484) beslissingsbrieven naar de ICHEIC gestuurd, met het volgende resultaat:

0 – geen informatie gevonden

10 – informatie gegeven over uitgekeerde polis(sen)

10 – uitkeringen

0 – niet in behandeling genomen

0 – intrekkingen

ICHEIC heeft op 20 maart 2007 voor het laatst te Washington vergaderd en is daarna opgeheven. Er bleef nog enkele maanden een kleine staf actief om de lopende zaken af te ronden.

Nog in maart 2007 heeft een aantal afgevaardigden van het Amerikaans Congres een wetsontwerp ingediend, omdat zij ontevreden waren met de door ICHEIC bereikte resultaten. Dit wetsontwerp, getiteld ‘Holocaust Insurance Accountability Act (H.R. 1746)’, moet het mogelijk maken om in de VS rechtszaken te beginnen tegen verzekeraars. Men wil verzekeraars ook verplichten gegevens over alle lopende verzekeringen tussen 1933 en 1945 te publiceren. Het wetsontwerp is eind 2007 nog in behandeling bij het Huis van Afgevaardigden.

Den Haag, 16 april 2008


mr. E.J. Numann voorzitter	mr. P. Neleman secretaris	mr. J. de Ruiter penningmeester